mkj

kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk

Khmer T

យោងតាមទិន្នន័យកំពស់ទឹកភ្លៀងនៃស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំឆ្នាំ ២០១២- ២០១៣ដឹងថាៈ

-ភ្លៀងចាប់ផ្តើមធ្លាក់ពីខែ មករា ហើយបញ្ចប់នៅខែ ធ្នូ ដែលមានចំនួន ១០ ខែហើយខែដែលមាន​កំពស់ទឹក​ភ្លៀង​ច្រើន​ជាងគេគឹ ខែកញ្ញាគឺ​មាន១៧៦ម.ម ហើយខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា និងមករាដែលមានកំពស់២០ម.ម។  និងដែលគ្មានភ្លៀងគឺខែធ្នូក មានកំពស់០។

-ចំណែកក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ជាឆ្នាំពិសោធន៍ទិន្នន័យទឹកភ្លៀងដែលទទួល បានពីស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំ មានចំ​នួ​ន ៥ ខែ ដែលចាប់ពីខែ មករា ដល់ខែ ឧសភា ហើយក្នុងចំនោម៥ខែ  មានចំនួន ៣ខែដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយ​ខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងច្រើនជាងគេគឹ ខែឧសភាគឺ​មានកំពស់ ១៨៦ម.ម ហើយខែដែលគ្មានន​កំពស់ទឹកភ្លៀង​ គឺខែមករា និងខែកុម្ភៈដែលមានកំពស់ ០ម.ម  ។ និងខែដែលមានភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា ៤៣ ម.ម។

Khmer W

យោងតាមទិន្នន័យកំពស់ទឹកភ្លៀងនៃស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំឆ្នាំ ២០១២- ២០១៣ដឹងថាៈ

-ភ្លៀងចាប់ផ្តើមធ្លាក់ពីខែ មករា ហើយបញ្ចប់នៅខែ ធ្នូ ដែលមានចំនួន ១០ ខែហើយខែដែលមាន​កំពស់ទឹក​ភ្លៀង​ច្រើន​ជាងគេគឹ ខែកញ្ញាគឺ​មាន១៧៦ម.ម ហើយខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា និងមករាដែលមានកំពស់២០ម.ម។  និងដែលគ្មានភ្លៀងគឺខែធ្នូក មានកំពស់០។

-ចំណែកក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ជាឆ្នាំពិសោធន៍ទិន្នន័យទឹកភ្លៀងដែលទទួល បានពីស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំ មានចំ​នួ​ន ៥ ខែ ដែលចាប់ពីខែ មករា ដល់ខែ ឧសភា ហើយក្នុងចំនោម៥ខែ  មានចំនួន ៣ខែដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយ​ខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងច្រើនជាងគេគឹ ខែឧសភាគឺ​មានកំពស់ ១៨៦ម.ម ហើយខែដែលគ្មានន​កំពស់ទឹកភ្លៀង​ គឺខែមករា និងខែកុម្ភៈដែលមានកំពស់ ០ម.ម  ។ និងខែដែលមានភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា ៤៣ ម.ម។

Khmer S

 យោងតាមទិន្នន័យកំពស់ទឹកភ្លៀងនៃស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំឆ្នាំ ២០១២- ២០១៣ដឹងថាៈ

-ភ្លៀងចាប់ផ្តើមធ្លាក់ពីខែ មករា ហើយបញ្ចប់នៅខែ ធ្នូ ដែលមានចំនួន ១០ ខែហើយខែដែលមាន​កំពស់ទឹក​ភ្លៀង​ច្រើន​ជាងគេគឹ ខែកញ្ញាគឺ​មាន១៧៦ម.ម ហើយខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា និងមករាដែលមានកំពស់២០ម.ម។  និងដែលគ្មានភ្លៀងគឺខែធ្នូក មានកំពស់០។

-ចំណែកក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ជាឆ្នាំពិសោធន៍ទិន្នន័យទឹកភ្លៀងដែលទទួល បានពីស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំ មានចំ​នួ​ន ៥ ខែ ដែលចាប់ពីខែ មករា ដល់ខែ ឧសភា ហើយក្នុងចំនោម៥ខែ  មានចំនួន ៣ខែដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយ​ខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងច្រើនជាងគេគឹ ខែឧសភាគឺ​មានកំពស់ ១៨៦ម.ម ហើយខែដែលគ្មានន​កំពស់ទឹកភ្លៀង​ គឺខែមករា និងខែកុម្ភៈដែលមានកំពស់ ០ម.ម  ។ និងខែដែលមានភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា ៤៣ ម.ម។

Khmer L

យោងតាមទិន្នន័យកំពស់ទឹកភ្លៀងនៃស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំឆ្នាំ ២០១២- ២០១៣ដឹងថាៈ

-ភ្លៀងចាប់ផ្តើមធ្លាក់ពីខែ មករា ហើយបញ្ចប់នៅខែ ធ្នូ ដែលមានចំនួន ១០ ខែហើយខែដែលមាន​កំពស់ទឹក​ភ្លៀង​ច្រើន​ជាងគេគឹ ខែកញ្ញាគឺ​មាន១៧៦ម.ម ហើយខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា និងមករាដែលមានកំពស់២០ម.ម។  និងដែលគ្មានភ្លៀងគឺខែធ្នូក មានកំពស់០។

-ចំណែកក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ជាឆ្នាំពិសោធន៍ទិន្នន័យទឹកភ្លៀងដែលទទួល បានពីស្ថានីយ៍ខេត្តកំពង់ធំ មានចំ​នួ​ន ៥ ខែ ដែលចាប់ពីខែ មករា ដល់ខែ ឧសភា ហើយក្នុងចំនោម៥ខែ  មានចំនួន ៣ខែដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយ​ខែដែលមានកំពស់ទឹកភ្លៀងច្រើនជាងគេគឹ ខែឧសភាគឺ​មានកំពស់ ១៨៦ម.ម ហើយខែដែលគ្មានន​កំពស់ទឹកភ្លៀង​ គឺខែមករា និងខែកុម្ភៈដែលមានកំពស់ ០ម.ម  ។ និងខែដែលមានភ្លៀងតិចជាងគេគឺខែមិនា ៤៣ ម.ម។

Khmer K

ការប្រមូលផល

រយៈពេលនៃការប្រមូលផលគឺអាស្រ័យទៅលើពូជរបស់វា។  ការប្រមូលផលដំណាំស្ពៃបាក់​ចយ​ គឺ​ធ្វើឡើង​អាស្រ័យទៅតាមតំរូវការរបស់ទីផ្សារ និងប្រភេទពូជ។  ដោយសារប្រទេសកម្ពុជាការ​ប្រើប្រាស់​ផលិតផលស្ពៃមាន ច្រើនសណ្ឋានដូចនេះ ការប្រមូលផល​របស់កសិករក៍ធ្វើទៅតាម​លក្ខណៈ​​នៃការប្រើបាស់ដែរ។ ប៉ុន្តែជាទូទៅរយៈ ពេលនៃការប្រមូលផលច្រើនធ្វើឡើង​ក្រោយពេល​ដាំដូចជា ៖

-        ពូជស្រាលរយៈពេលប្រមូលផល២៥-៣០ ថ្ងៃ ក្រោយពេលសាប

-        ពូជកណ្តាលរយៈពេលប្រមូលផល៣០-៤០ ថ្ងៃ ក្រោយពេលសាប

-        ពូជធ្ងន់រយៈពេលប្រមូលផល៤៥ ថ្ងៃ ក្រោយពេលសាប។

នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប្រជាកសិករនិយមដាំពូជពីរ គឺពូជស្រាល និងពូជកណ្តាលដោយ​សារពូជនេះសម ស្របជាមួយទីផ្សារ។  ការប្រមូលផលគឺគេធ្វើឡើងដោយកាត់យក​ត្រឹមតែ​គល់​​ក្បែរ​ដីកាត់យកតែស្លឹកល្អៗ  ចំនួន ៦-៨ ស្លឹកតែប៉ុណ្ណោះ  បន្ទាប់មកធ្វើការវេចខ្ចប់ជាបន្ទាន់ ដើម្បី​​ការ​ពារ​ភាពស្រពោន។

Khmer J

ដង្កូវយោលទោង (Diamond Back Moth )

វាស្ថិតនៅក្នុង ៖

-        លំដាប់ Lepidoptera

-        គ្រួសារ  Plutellidae

-        ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រ  Plutella xylostella

វាចូលចិត្តបំផ្លាញដំណាំយកស្លឹក​ជាពិសេសពពួកដំណាំដែលស្ថិតនៅអំបូរ Crucifer Crops ។

វិធានការកាពោរ និង កំចាត់ ៖

-        ការជ្រើសរើសរដូវ : ត្រូវជ្រើសរើសរដូវណាដែលមានការបំផ្លាញតិច ដូចជារដូវត្រជាក់

-        ការសំអាតចំការ : ធ្វើការដាំឲ្យរង្វើល និងសំអាតស្មៅដែលជាជំរករបស់វានៅជុំវិញកន្លែង​ដាំ​​​​ដុះ

-        ការជ្រើសរើសពូជធន់ : មានពូជមួយចំនួនអាចបង្កើនភាពធន់ទ្រាំ ជាមួយនឹងការ​បំផ្លាញ​បាន ដោយវា បង្កើនបាននូវភាពធន់ពីធម្មជាតិ ។

-        ផ្លាស់មុខដំណាំ ឬ ដាំដំណាំចំរុះក្នុងរយៈពេលតែមួយ ដែលហៅថា Crop Rotation ឬ Trap Crop ការដាំដំណាំជាអន្ទាក់ ឬ ដំណាំប្រឆាំង ។                                                                                                                              

-        វិធានការជីវសាស្ត្រ ៖ មានប្រភេទឱម៉ាល់ជាច្រើនប្រភេទដែលទិចដូចជា Nythobia Insularis ដែល ធ្វើការទិចដង្កូវ និងដឹកឌឿ Nythobia Plutellae ធ្វើការទិចដង្កូវ Cotesia Plutellae; Diadegma Semichaum ។

-        វិធានការគីមី និងមេកានិច ៖ ជាវិធានការមួយដែលកំពុងតែអនុវត្តន៍(អ៊ុក ឈីវឡាយ. ២០០៤)។

Khmer H

ចៃបន្លែ ឬ ចៃបៃតង (Green Peach Aphid )

-        លំដាប់ Homoptera

-        គ្រួសារ Aphididae

-        ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រ Brevicoryne brassicae L

លក្ខណៈទួទៅ ៖ មេចៃមានពណ៌លឿងខ្ចី ហើយក្បាលរបស់វាមានពណ៌ក្រម៉ៅមានឆ្នូត​បង្កង់ៗ​លើខ្លួន ហើយ មានស្លាបប្រវែង១.៦-២.៦ មីលីម៉ែត្រ ហើយជើងម្ខាង៣ វាធ្វើសកម្មភាពវារ ឬ ផ្លាស់ទីដោយចលនាយឺតៗ ការរស់នៅមានលក្ខណៈប្រមូលផ្តុំជាច្រើនកើតនៅរដូវត្រជាក់ស្ងួតព្រមទាំងមានកំដៅជាមធ្យមដោយមេចៃពងដាលើស្លឹកស្ពៃបន្ទាប់ពីញាស់វាចាប់​ផ្តើមធ្វើការ​បំផ្លាញ។លក្ខណៈបំផ្លាញ ទាំងកូនចៃ និងមេចៃ ធ្វើការរោមជញ្ជក់ស្លឹកស្ពៃ ស្រូបយករុក្ខរស​មក​ចិញ្ចឹមជីវិត ដែលធ្វើឲ្យស្ពៃរួញបណ្តាលឲ្យកើតជំងឺ វីរ៉ុសម៉្យាងហៅថា Turnip Virus ។

វិធានការការពារ និង កំចាត់ ៖

-ធ្វើការតាមដានវត្តមានរបស់ចៃជាប្រចាំ  ជាពិសេសមានទំនាក់ទំនងជាមួយ  និងស្រមោចកាលណាមាន ស្រមោច មានចៃ ស្រមោចរោមស៊ីទឹកដម កាកសំណលរបស់ចៃ។  ដូចនេះ​ត្រូវ​សំអាត​​ស្មៅក្នុង ចំការឲ្យបានស្អាត។

-វិធានការគីមី យកថ្នាំប្រភេទជ្រាបចូល Systemic មកលាយទឹកបាញ់ ដូចជាប្រភេទ Deazenon, Dielhovus មកលាយជាមួយម្សៅ Carvimate រយៈពេល៥-៧ ថ្ងៃម្តងក្រោយ​ពេល​ពិនិត្យឃើញមានវត្តមានភ្លាមៗ។ 

Khmer G

ជម្ងឺបង្កឡើងដោយវីរ៉ុស(ជម្ងឺរមួលស្លឹក និងទងស្លឹក Turnip Mosaic)

វាកើតចេញពីវីរ៉ុសម៉្យាងឈ្មោះ  Mosaic   ហើយជាធម្មតាវាតែងតែចំលងដោយភ្នាក់ងារជា​ពិសេស​ចៃច្រើន

ប្រភេទដែលមានឈ្មោះថា  Transmitted  by  SeveralSpecies  of  Aphids។រោគសញ្ញា ៖ វាច្រើនកើតនៅលើ​ពពួកដំណាំអំបូរ Crucifer  ក្នុងនោះមានក្រុមស្ពៃខាត់ណា និងពពួកឆៃថាវដោយដំបូងលេចចេញនូវពណ៌បៃតង ចាស់បន្ទាប់មកស្លឹកចាប់ផ្តើមរួញក្រញាញ់ ជាពិសេសស្លឹកដែលមានពពួកចៃរោមបំផ្លាញមុនគេ ហើយរីករាលដាល ពីស្លឹកមួយទៅ​ស្លឹកមួយ​ទៀតពីដើមមួយទៅដើមមួយទៀតយ៉ាងលឿន ជាពិសេសក្នុងការផលិតពូជ កាលណារង​ការ​បំផ្លាញដោយពពួចៃ  Aphid  ស្ពៃប៉ាក់ចយអាចរួញនូវទងផ្កាព្រមទាំងធ្វើឲ្យគួរផ្លែងាយរីកប៉ោង  ឬកោ​ង​​​រួញធ្វើឲ្យ ស្ពៃលែងផលិតគ្រាប់បាន។

វិធានការការពារ និង កំចាត់ ៖

-        ធ្វើការសំអាតស្មៅឲ្យស្អាត  និងស្រោចស្រពឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់

-        ប្រើថ្នាំសំលាប់ចៃពេលវាទើបតែកើតដើម្បីកុំឲ្យវារីករាលដាល។

Khmer D

. ជម្ងឺបង្កដោយផ្សិត(ជំងឺលឿងស្ងួត Downy Mildew)

ជំងឺនេះបង្កឡើងដោយមេរោគផ្សិតឈ្មោះ Peronospora Parasitica ជំងឺផ្សិតប្រភេទ​នេះជាប៉ារ៉ាស៊ីត។ ហើយវាផលិតចេញជាមែកធាងជាច្រើនតាមរយៈការពិនិត្យ​ទំរង់ជាគ្រាប់មូលៗ ​ដែលហៅ​​ថា Sprangium ដោយ

គ្រាប់មូលៗ ទាំងអស់នោះដុះចេញពីទងតែមួយហៅថា Sprangiophore ។

ការកកើត : ភាគច្រើនកើតលើប្រភេទដំណាំអំបូរស្ពៃស្ទើរតែទាំងអស់ជាពិសេស​កើតលើ​កូនស្ពៃ និងស្ពៃ ដែលកំពុងលូតលាស់ វាត្រូវបានគេធ្វើការសិក្សាយ៉ាង​ច្បាស់លាស់ ជាពិសេសនៅក្នុងទ្វីបអាស៊ីដែលផលប៉ះពាល់ មានគ្រប់វគ្គ។ ជាដំបូងលេចចេញសញ្ញាពណ៌លឿងដុំៗ ក្រោយ​មកចេញសញ្ញាពកកន្ទួល ហើយរីករាលដាលទៅ ជាពណ៌លឿង ពេលនោះនៅពីក្រោយ​ស្លឹក​លេច​ចេញ​នូវកញ្ចុំផ្សិតរមួលៗ ពណ៌សប្រផេះ ហើយធ្វើឲ្យស្ពៃបញ្ឈប់ការ  លូតលាស់។

លក្ខខ័ណ្ឌកកើត : វាចូលចិត្តកើតនៅសីតុណ្ហភាពចុះទាបនៅពេលយប់ ដោយសីតុណ្ហភាព​ចាប់ពី១០-១៥ អ.ស វាចាប់ផ្តើមកកើត។ បន្តាប់ពីកកើតេហើយកាលណាសីតុណ្ហភាពចាប់​ផ្តើម​​កើន​​ឡើងដល់២៤ អ.ស នៅពេល​​យប់វាចាប់ផ្តើមវិវត្តលឿន។

វិធានការការពារ និង កំចាត់ ៖

-        ជ្រើសរើសយកពូជដែលធន់ទ្រាំទៅនឹងជំងឺ

-        មុននិងយកគ្រាប់ទៅដាំតូវយកគ្រាប់ទៅលាយជាមួយថ្នាំផ្សិតសិន

-        មិនត្រូវឲ្យមានទឹកដកនៅលើថ្នាលទេ។

Khmer

ជម្ងឺបាក់តេរី បង្កឲ្យរលួយ (Soft Root)

ជម្ងឺនេះបង្កឡើងដោយពពួកបាក់តេរី ដែលធ្វើឲ្យរលួយទន់ ដើម ស្លឹក គ្រប់ដំណាក់កាល ជាពិសេសគឺស្ថិត នៅវគ្គកូនសំណាប និងលូតលាស់ វាបង្កឡើងដោយមេរោគ ៣ ប្រភេទ គឺ ៖

-        Erwinia carotovora subsp. carotovora

-        Erwinia carotovora subsp. catroseptica

-        Erwinia carotovora subsp. chrysanthemi

នៅក្នុងនោះគេសង្កេតឃើញ មានអនុក្រុម subspecies carotovora ច្រើនជាងគេដំណាំអំបូរ​ស្ពៃ។ ដោយលក្ខខណ្ឌកកើត  ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កោសិកាមានការលើសជាតិ​ទឹកបង្កឲ្យមាន​ស្នាម​របួស​​ជាំ ហើយវាពង្រីក វិមាត្រកាន់តែធំព្រមទាំងចូលជ្រៅ ទៅក្នុងជាលិកាធ្វើឲ្យរឹលាកខ្មៅដុំៗ ហើយ​​ទន់។វាអាចបង្កឡើងក្នុងលក្ខខណ្ឌ អាកាសធាតុចាប់ពី៥-៣៧ អង្សាសេ ដែលជាពិសេស​ក្នុងកំរិត២២ អង្សាសេ។  វិធានការពារនិងកំចាត់វិធានការដំ បូងជាមូលដ្ឋាន គឺត្រូវសំអាតចំការដោយប្រមូលកាក​សំណល់ដែលនៅសល់ពីរដូវមុនយកមកកំទេចចោល ធ្វើការ បង្កើនភាពធន់ទ្រាំជាមុន (NatureBioticStress) ជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរមុខដំណាំដែលមិនទាន់ទទួលបាននូវមេ រោគ។

ជំងឺលើដំណាំប៉េងប៉ោះ

1>    ជំងឺរួញស្លឹកពណ៌លឿង (Tomato yellow leaf curl virus)

     មេរោគបង្កៈ ដោយវីរុស (Virus Diseases)

     រោគសញ្ញាៈ ដំបូងត្រួយរបស់ដំណាំប៉េងប៉ោះប្រែពណ៌ពីបៃតងទៅជាពណ៌លឿងខ្ចី ហើយចាប់ផ្ដើមកោងឡើងលើ រួចរួញជាបណ្ដើរៗពីលើចុះក្រោម ហើយត្រួយដែលដុះចេញមកថ្មីបន្តរួញរហូត តែមិនធ្វើឲ្យប៉េងប៉ោះងាបឡើយ ប៉ុន្តែវាបានធ្វើឲ្យការចេញផ្កា និងការបន្តពូជត្រូវបានកាត់បន្ថយ ។ ម្យ៉ាងទៀតគេសង្កេតឃើញថាការដុះលូតលាស់ផ្នែក ផ្កា ផ្លែ និងឬសមានភាពយឺត និងពេលខ្លះទៅជាក្រិន ។

     លក្ខខ័ណបង្កជំងឺៈ